(Thyroid panel (T3-T4-TSH

آزمایش (Thyroid panel (T3-T4-TSH :
◀︎این آزمایش در بخش بیوشیمی آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.

آمادگی بیمار

 جهت آزمایش تیروپید نیازی به ناشتا بودن نیست

اما اگر چربی خون شما بهر دلیلی بالا باشد چه به خاطر خوردن غذای پرچرب و یا بیماری چربی خون؛ بهتر است ۱۲ ساعت  ناشتا باشید چرا که چربی باالای خون در اندازه گیری هورمونهای تیروپیدی ایجاد اشکال می کند

 زمان نمونه گیری

زمان خاصی ندارد

 نوع نمونه و نحوه جمع آوری آن

نمونه خون

تداخلات دارویی

v    کورتیکواستروئید، استروژن، پروژسترون و یا داروهای ضد بارداری.

v    داروهای رقیق کننده خون مثل آسپیرین، هپارین و یا وارفارین

v    داروهایی مثل فنی توئین و یا کاربامازپین

v    داروهای قلبی مثل آمیودارون و یا پروپرانول

v    لیتیوم

انجام عکس برداری با اشعه ایکس و مصرف ماده حاجب و باردار بودن ممکن است باعث جواب اشتباه در آزمایش شود.

اطلاعات تکمیلی

برای عملکرد تیروئید، معمولا انواع آزمایش های هورمون‌های غده تیروئید T3 (تری یدوتیرونین) و T4 )تیروکسین)، TSH  مورد بررسی قرار می گیرند و با بررسی این فاکتور ها نتیجه برای پزشک مشخص خواهد شد در آزمایش تیروئید باید موارد زیر در نظر گرفته شود.

هورمون‌های غده تیروئید) T3 تری یدوتیرونین) و) T4 تیروکسین) به وسیله غده هیپوفیز تنظیم می شود که این غده در پایین مغز قرار دارد این غده در خون سطح هورمون های تیروئیدی را کنترل می کند زمانی که سطح هورمون های تیروئیدی از حد طبیعی کمتر باشند غده هیپوفیز هورمون TSH را ترشح می کند.

این هورمون در کنترل عملکر تیروئید نقش بسیار مهمی دارد و از هورمون های محرکه تیروئید می باشد که موجب افزایش هورمون های تیروئیدی می شود زمانی که سطح خونی در هورمون های تیروئیدی کاهش می یابد میزان ترشح هورمون های تیروئیدی افزایش می یابد.

 از وظایف اصلی این هورمون تنظیم متابولیسم (مجموعه ای از عملکردهای بیوشیمیایی بدن)، تنظیم سوخت و ساز بدن و تنظیم انرژی موجود در بدن می باشد. مقدار طبیعی این هورمون در بدن ۵.۵_۰.۴۲ میکروگرم در میلی لیتر است.

پرکاری تیروئید

زمانی که سطح  هورمون‌های غده تیروئید T3 و T4 در خون افزایش یابند موجب پرکاری تیروئید می شوند. در این صورت سطح هورمون  TSHکاهش می یابد.

در واقع پرکاری تیروئید وضعیتی می باشد که غده تیروئید مقدار زیادی T4 را ترشح می کند که این امر موجب بروز اختلالاتی در بیمار می باشد.

علائم پرکاری تیروئید

• افزایش غیر عادی تعریق در بدن
• افزایش فشار خون
• کاهش وزن شدید و غیر عادی
• نامنظم شدن ضربان قلب
• اختلال در هورمون های بدن
• اختلال در خواب
• ایجاد ضعف در عضلات بدن به صورتی که برخی از اندام های بدن مانند دست ها شروع به لرزش می کنند.
• متورم شدن چشم ها
• عصبانیت بیش از حد
• افزایش متابولیسم بدن

کم کاری تیروئید

زمانی که سطح  هورمون‌های غده تیروئید T3 و T4 در خون کاهش یابند موجب کم کاری تیروئید می شوند در این صورت سطح هورمون TSHافزایش می یابد

درواقع زمانی که  غده تیروئیدی T4 از حد طبیعی خود کم تر باشد کم کاری تیروئید ایجاد می شود به این صورت که هورمون تیروئید به اندازه لازم توسط غده تیروئید ترشح نمی شود.

علائم کم کاری تیروئید

بسته به شدت بیماری نشانه های زیر دیده می شود که ممکن است در روز های اول این علائم مشاهده نشود.

• بالا رفتن و افزایش کلسترول خون
• احساس خستگی و افسردگی
• اختلال در هورمون های بدن
• افزایش شدید وزن بدون دلیل و بصورت غیر عادی
• اختلال در روند رشد موها و در برخی موارد ریزش بیش از حد مو
• کاهش ضربان قلب
• کاهش عملکرد حافظه
• یبوست

شرایط آزمایش تیروئید

معمولاً آزمایش‌های عملکرد تیروئید به آمادگی بسیار کمی نیاز دارند. با این حال، اگر دارویی مصرف می‌کنید، باید موضوع را به پزشکتان بگویید، زیرا برخی داروها نتیجه آزمایش‌ها و چگونگی تفسیر آن‌ها را تغییر می‌دهند. همچنین، اگر اخیراً هرگونه آزمایش رادیولوژی انجام داده‌اید که در آن از یک رنگ کنتراست مخصوص استفاده شده است، حتماً باید این مورد را نیز ذکر کنید زیرا این رنگ‌ها حاوی ید هستند که آن هم بر نتیجه آزمایشتان تأثیر می‌گذارد.

 بارداری هم باعث تغییر سطح هورمون‌های تیروئید می‌شود، بنابراین اگر باردار هستید پیش از آزمایش پزشکتان را مطلع کنید.

آزمایش خون برای بررسی عملکرد تیروئید را چه موقع باید انجام داد؟

اگر علائم یا شرایط زیر را دارید باید به یک پزشک عمومی مراجعه کرده و از او بخواهید برایتان یک آزمایش خون تجویز کند:

Ø     علائم کم‌کاری یا پرکاری تیروئید

Ø     تورم یا برآمدگی در قسمتی از گردن

Ø     سریع یا نامنظم شدن ضربان قلب

Ø     کلسترول بالا (که باعث تصلب شرایین، یا همان رسوب چربی در سرخرگ‌ها، می‌شود).

Ø     پوکی استخوان (شکنندگی یا نازک شدن استخوان‌ها)

Ø     مشکلات باروری، غیرطبیعی بودن سیکل عادات ماهانه، سقط مکرر، کاهش میل جنسی

Ø     سابقه خانوادگی اختلالات خود ایمنی، مثل دیابت نوع ۱، پیسی و غیره

Ø     احساس ناخوشی پس از زایمان

Ø     برنامه‌ریزی برای بچه‌دار شدن یا قرار داشتن در اوایل بارداری (و اگر خودتان یا خانواده‌تان سابقه اختلالات تیروئید، تیروئیدیت پس از زایمان یا دیابت نوع ۱ دارید)

اگر شرایط زیر را دارید می‌بایست سالی یک بار آزمایش خون بدهید، البته در صورت توصیه پزشک باید این آزمایش را بیش از یک بار در سال انجام دهید:

1. تشخیص داده شود که یک اختلال تیروئید دارید
2. قبلاً برای پرکاری تیروئید تحت درمان قرار گرفته باشید (ید رادیواکتیو، جراحی تیروئید یا دارو)
3. بعد از جراحی سر و گردن در ناحیه سر و گردن تحت پرتودرمانی قرار گرفته باشید
4. قبل از درمان شدن با آمیودارون یا لیتیوم، سپس ۶ تا ۱۲ ماه در طول درمان و همچنین ۱۲ ماه بعد از درمان
5. مبتلایان به سندرم داون، سندرم ترنر، بیماری آدیسون یا سایر بیماری‌های خود ایمنی نیز می‌بایست به طور منظم آزمایش بدهند.

چگونه می‌توان از آزمایش خون برای تشخیص اختلالات تیروئید استفاده کرد؟

پزشک این آزمایش‌ها را تفسیر کرده و از نتایج آن به همراه علائم و وضعیت سلامت عمومی‌تان برای تعیین مبتلا بودن شما به اختلالات تیروئید و شدت و نحوه درمان آن‌ها استفاده می‌کند. اگر نتایج TSH و FT4 شما خارج از بازه مرجع باشد پزشک آزمایش‌های دیگری  برایتان تجویز می‌کند.

TSH  و  FT4

بالا بودن سطح TSH و پایین بودن FT4 نشان دهنده کم‌کاری تیروئید است که نیاز به درمان دارد.

پایین بودن سطح TSH و بالا بودن FT4 نشان دهنده پرکاری تیروئید است که نیاز به درمان دارد.

به وضعیتی که در آن سطح TSH کمی بالا رفته اما سطح FT4 هنوز در بازه مرجع نرمال است کم‌کاری تیروئید تحت بالینی یا نارسایی خفیف تیروئید گفته می‌شود. این عارضه ممکن است به کم‌کاری تیروئید بالینی یا  تبدیل شود، که می‌توان با انجام آزمایش‌های مربوط به آنتی‌بادی‌های تیروئید میزان احتمال این تبدیل را تعیین کرد. برخی مبتلایان به کم‌کاری تیروئید، خصوصاً افرادی که سطح TSH آن‌ها بالاتر از ۱۰mU/l است، می‌توانند از درمان با لووتیروکسین استفاده کنند.

پایین بودن TSH به همراه پایین بودن FT4 می‌توان ناشی از نارسایی هیپوفیز (کم‌کاری تیروئید ثانویه ناشی از کم‌کاری هیپوفیز) یا واکنشی به یک بیماری مهم غیرتیروئیدی باشد.

FT3

از این مورد تنها برای آزمایش تشخیص پرکاری تیروئید یا ارزیابی شدت آن استفاده می‌شود.

آنتی‌بادی‌های تیروئید

اگر نتایج آزمایش‌های اولیه تیروئید نشان دهنده مشکل در عملکرد تیروئید بوده و اگر پزشک احتمال بدهد که بیمار به یک بیماری خود ایمنی تیروئید مبتلا است، یک یا چند آزمایش آنتی‌بادی تیروئید تجویز خواهد شد. آنتی‌بادی‌های اصلی تیروئید عبارتند از آنتی‌بادی‌های پراکسیداز تیروئید  (TPOAb)، آنتی‌بادی‌های تیروگلوبولین (TgAb) و آنتی‌بادی‌های گیرنده هورمون محرک تیروئید ( TSHR Ab که قبلاً تحت نامTRAb  شناخته می‌شدند).

 هیچ گونه بازه مرجع استانداردی برای آنتی‌بادی‌های تیروئید وجود ندارد زیرا چنین بازه‌ای به تعداد زیادی از عوامل مختلف بستگی دارد.

سایر آزمایش‌های تخصصی‌تر عبارتند از آزمایش تیروگلوبولین (Tg) (برای پایش افرادی که تحت درمان سرطان دیفرانسیه تیروئید قرار گرفته‌اند استفاده می‌شود) و کلسیتونین (برای پایش مبتلایان به سرطان مدولاری تیروئید استفاده می‌شود).

چه چیزهایی بر نتایج آزمایش‌های عملکرد تیروئید تأثیر می‌گذارند؟

v    داروها و بیماری‌ها می‌توانند بر آزمایش‌های عملکرد تیروئید تأثیر بگذارند. مواردی که بر نتایج آزمایش‌هایتان تأثیر می‌گذارند را به شخصی که از شما آزمایش خون می‌گیرد اطلاع دهید، خصوصاً:

v    هرگونه بیماری جدی مانند حمله قلبی، عفونت، تروما، بیماری‌های جدی کبد یا نارسایی کلیوی

v    داروهای مورد استفاده برای درمان پرکاری تیروئید و کم کاری آن، خصوصاً هنگامی که دوز مصرفتان بیش از اندازه زیاد یا کم است

v    سایر داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله: قرص‌های جلوگیری از بارداری، هورمون‌های استروئیدی، داروهای ضدسرع، داروهای ضدالتهاب، لیتیوم (مورد استفاده برای برخی اختلالات روانی) و آمیودارون (مورد استفاده برای کنترل اختلالات ضربان قلب)