۵-HIAA – HPLC
آزمایش ۵-HIAA – HPLC :
◀︎این آزمایش در بخش بیوشیمی آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.
نام آزمایش
5HIAAهیدروکسی ایندول استیک اسید یک تحریک کننده ماهیچه ای و یک متابولیت اولیه از هورمون سروتونین میباشد.
سروتونین یک هورمون تولید شده از اسید آمینه تریپتوفان است که عمدتا توسط سیستم عصبی مرکزی و به ویژه سلولهای مغزی تولید شده و نقش یک نوروترنسمیتر را در انتقال پیام های عصبی دارد و در مقادیر کمتر توسط سلولهای ریه و معده نیز تولید میشود. سروتونین اعمالی مانند انتقال پیام های عصبی، انقباض ماهیچه های صاف موجود در دیواره عروق و تنظیم سیکل خواب را انجام میدهد.. بعد از استفاده توسط بدن سروتونین در کبد متابولیزه شده و به 5HIAA تبدیل شده و از طریق ادرار دفع میشود. در شرایط عادی مقادیر کمی از این متابولیت در ادرار حضور دارد ولی تحت شرایطی که بدن با افزایش تولید سروتونین مواجه است مانند تومورهای کارسینوئید، میزان این ماده در ادرار افزایش میابد.
تومورهای کارسینوئید تومورهایی آهسته رشد هستند که در مجرای گوارشی، روی آپاندیس و در ریه ها تشکیل میشوند. این تومورها باعث افزایش تولید سروتونین و ایجاد علائمی مانند گلگون شدن صورت، اسهال، افزایش ضربان قلب و خس خس کردن سینه میشود که این علائم را تحت عنوان سندرم کارسینوئید میشناسند. این تومورها معمولا کوچک بوده و به ندرت بزرگ شده و باعث ایجاد انسداد در مجرای تنفسی و گوارشی می شوند. تست بررسی 5HIAA در ادرار معمولا به دنبال داشتن علائم فوق و شک به این بیماری و همچنین در موارد تشخیص بیماری و کنترل آن در خواست می شود.
باید توجه داشت که در صورت شک به تومور کارسینوئید با نتیجه این تست نمیتوان حتما وجود آن را تائید و یا رد کرد بلکه این تست تنها یک تست کمک کننده در امر تشخیص میباشد. برای انجام این تست بهترین نمونه نمونه ادرار ۲۴ ساعته است زیرا میزان ترشح این متابولیت در ادرار در ساعات مختلف شبانه روز متفاوت میباشد.
البته در مواردی به صورت استثنا از نمونه ادرار رندوم نیز استفاده میشود که البته از ارزش پایینی برخوردار است.
نمونه ادرار ۲۴ ساعته بهتر است در ظرف کدر که از تماس نمونه با نور جلوگیری کند گرفته شود و ظرف در جای خنک نگه داری شود و پس از گرفتن نمونه در اسرع وقت به آزمایشگاه انتقال داده شود. در آزمایشگاه نیز باید مواد نگه دارنده را به آنها اضافه نمود.