T4-Free
آزمایش T4-Free :
◀︎این آزمایش در بخش هورمون آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.
نام آزمایش
Free T4
مخفف انگلیسی تست
FT4
نام کامل تست
Free Thyroxine
نام فارسی تست
تیروکسین آزاد
آمادگی بیمار
Ø نیازی به ناشتایی نمی باشد.
Ø به بیمار تذکر دهید که مصرف قرص های تیروئید را به مدت یک ماه قطع کند.
Ø در صورتی که جهت سنجش Free T4 از روش رادیو ایمنو اسی (RIA) استفاده میشود؛ بیمار نباید اخیراً اسکن ایزوتوپ انجام داده باشد.
توضیح راجع به تست
وقتی که مقدار هورمون تیروئیدی در جریان خون کاهش می یابد و یا بدن در معرض استرس های جسمی یا روحی قرار می گیرد؛ هیپوتالاموس هورمون مترشحه تیروتروپین (TRH) را آزاد می کند. TRH نیز قسمت قدامی هیپوفیز را وادار می کند تا هورمون محرک تیروئید (TSH) را آزاد می کند. TSH سپس باعث ساخت و آزاد سازی T3و T4از غده تیروئید می شود. بیشتر هورمونی که در تیروئید ساخته می شود؛ بیشتر بشکل T4 است.سلولهای بدن T4را به T3 که شکل فعال هورمون است؛ تبدیل می کنند.
T4در سرم به دو شکل وجود دارد
شکل آزاد (کمتر از ۵%) یا فعال هورمون و شکل متصل به پروتئین های پلاسما همچون گلوبولین متصل شونده به تیروکسین (TBG).
در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟
- پر کاری تیروئیدی اولیه در شرایطی مانند بیماری گریوز، بیماری پلامر، آدنوم توکسیک تیروئید ( در این بیماریها با وجود تحریک نا کافیTSH، تولید T4افزایش می یابد).
- تیروئیدیت حاد ( تیروئید هاشیموتو(
- پرکاری تیروئیدی مصنوعی (در افرادی که خودسرانه و بدون تجویز پزشک T4مصرف می نمایند).
- استروما اواری( بافت نابجای تیروئید در تخمدان یا هر کجای دیگر بدن که موجب تولید T4 اضافی می گردد(
در چه شرایطی تست کاهش می یابد؟
- کم کاری تیروئیدی در شرایطی مانند کرتینیسم، برداشت غده با عمل جراحی، میگزدم ( در این بیماریها با وجود تحریک کافی TSH، تولید T4کاهش می یابد(
- نارسایی هیپوفیز و نارسایی هیپوتالاموس
- سوءتغذیه پروتئین
- نارسایی کلیه
- کمبود یُد
- بیماری های غیر تیروئیدی ( نارسایی کلیه، بیماری کوشینگ، جراحی، سیروز، سرطان پیشرفته(
تداخلات دارویی و آزمایشگاهی
- هپارین، آسپرین، دانازول، پروپرانولول، تجویز تیروکسین دارویی (لووتیروکسین )، مواد حاجب حاوی یُد، هالوفنات، متی مازول، یوپانوئیک اسید و ضد بارداری های خوراکی می توانند سطح FT4 را افزایش دهند.
- آمیودارون، استروئید های آنابولیک، آسپارژیناز، متادون، لیتیم، فنوباربیتال می توانند سطح FT4 را کاهش دهند.
نکته ۱: تجویز اخیر رادیو ایزوتوپها در روش های رادیو ایمونو اسی (RIA) موجب نامعتبر شدن نتایج می گردد.
نکته ۲: در بعضی افراد که در معرض محیط های حیوانی قرار دارند( به عنوان مثال در درمانگاه حیوانات)، ممکن است دارای آنتی بادی ضد آنتی ژنهای حیوانات باشند. این آنتی بادیها ممکن است با آنتی بادیهای میکروزومال تیروئیدی واکنش متقاطع داشته باشند و منجر به نتایج نا معتبر گردند.
اطلاعات تکمیلی
۱- سطح آن در نوزادان در مقایسه با کودکان و بزرگسالان بالاتر است.
۲- سطح بالای آن نشانگر پرکاری تیروئیدی و کاهش آن نشاندهنده کم کاری تیروئیدی است.
۳- این آزمایش برای تعیین عملکرد تیروئید بویژه در هنگامی که بیمار بطور همزمان دچار مشکلات بالینی مؤثر بر سطح پروتئین های خون گشته است، FT4 استفاده می شود احتمالاً شاخص بهتری برای عملکرد واقعی تیروئید است.
منابع
– بروشور کیت های مصرفی
-کتاب اطلاعات جامع آزمایشگاهی تشخیص طبی سال ۱۳۸۶
– کتاب مجموعه مستندات سیستم مدیریت کیفیت در آزمایشگاه پزشکی مرداد ۱۳۸۷
