SDFA
آزمایش SDFA :
◀︎این آزمایش در بخش semen analysis آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.
۱۰% از زوجین علی رغم تلاش برای بچه دار شدن قادر به داشتن فرزند از گامت های خود نبوده و به عنوان زوج نابارور شناخته می شوند که علل نیمی از موارد ناباروری به علت فاکتور مردانه می باشد . بخش عمده ی ناباروری مردان با پارامترهای مختل اسپرم همراه می باشد . لذا این افراد کاندید استفاده از روش های کمک باروری مانند ICSI و, IVF IUI بوده و ممکن است به کرات این درمانها را تجربه کرده باشند و درمانهای مکرر نیز با شکست همراه باشد.یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت لقاح خارج رحمی ، سلامت DNA و کروماتین اسپرم است .
آنالیز شکستگی DNA اسپرم (Sperm DNA Fragmentation; SDF)
حدود ۵۰ درصد موارد ناباروری ممکن است به علت مشکلات مردان باشد. آزمایش آنالیز و تجزیه اسپرم (مایع سمینال-منی) به طور استاندارد و معمول حرکت، مرفولوژی اسپرماتوزوئیدها را بررسی میکند و به عنوان استاندارد طلایی برای بررسی باروری مردان به کار میرود.با این وجود این آزمایش اطلاعات و دادههای کافی درباره ویژگی و محتویات ژنتیکی اسپرماتوزوئیدها را ارائه نمیدهد؛اطلاعات و ویژگیهای ژنتیکی DNA اسپرم به طور طبیعی عامل بسیار مهمی برای شکلگیری یک جنین سالم میباشد.آسیب با درجات بالای DNA اسپرم عامل عمدهی ناباروری مردان میباشد که با آزمایشهای معمول قابل تشخیص نیست.
نتایج و پارامترهای آزمایش SDF و DNA اسپرم
شکستگی DNA اسپرم در مردان نابارور بسیار بالاست و در مردانی که نتایج و پارامترهای مایع اسپرم ضعیف است این انتظار میرود که شکستگی DNA اسپرم آنها بالا باشد. شکستگی DNA بالای اسپرم در مردانی که آزمایش مایع سمینال؛ منی طبیعی دارند ولی به ناباروری با علت نامشخص مبتلا هستند هم دیده میشود.
DNA اسپرم و تشکیل جنین سالم
جنینهایی که از اسپرم با شکستگی DNA بالا تشکیل میشود پیش آگهی بدی دارند، شکستگی بالای DNA اسپرم، SDF بالا از زمانی که تقسیمهای سلولی شروع میشود باعث شکلگیری معیوب و ناقص بلاستوسیستها میشود.برخی شواهد نشان میدهد که DNA آسیب دیده اسپرم پس از لقاح و شکلگیری سلول تخم منجر به تحلیل و دژنراسیون سلولی و جهشهای ژنها و DNAهسته میشود و در نهایت تکامل و رشد جنین متوقف میشود و باعث سقط و ناهنجاریهایی میشود که احتمال بروز برخی سرطانها را در دوران کودکی افزایش میدهد.
پژوهشها نشان میدهد در زوجهایی که درصد شکستگی اسپرم، SDF بالاست احتمال بارداری موفق آشکارا کاهش مییابد. نتیجه یک مطالعه بر مقالات مروری موفق نشان میدهد که آزمایش شکستگی DNA اسپرم در پیشگویی احتمال بارداری موفق با روشهای لقاح مصنوعی محدودیت دارد. به هرحال پژوهشهای گسترده و متاآنالیزها نشان میدهد که آزمایش SDF بالا احتمال بارداری موفق و میزان موفقیت بارداری با لقاح مصنوعی را کاهش میدهد. به علاوه اسپرم با SDF بالا با شکستگی DNA اسپرم عامل عمده سقط در بارداریهای طبیعی به همان میزان بارداریهای مصنوعی است. نتایج کلی این مطالعات نشان میدهد درصد بالای شکستگی DNA اسپرم در ناباروریهایی که علت مشخصی ندارند یا IVF با لقاح ناموفق و سقطهای مکرر مشاهده میشود و برای بررسی علل مشکلات فوق آزمایش سودمندی است.
علت شکستگی DNA اسپرم
به دنبال استرسهای اکسیداتیو که منجر به آزاد شدن مقادیر زیادی اکسیژن فعال در بدن میشود با شکستگی DNA اسپرم رخ میدهد. عوامل دیگری مانند نقص در تراکم کروماتین اسپرم و مکانیسمهای ترمیم DNA به ویژه ناهنجاریهای تنظیم طبیعی مرگ سلولیAbortive Apoptosis از تبعات استرس اکسیداتیو است.
عوامل موثر در شکستگی DNA اسپرم
v عفونت
v افزایش گلبولهای سفید در مایع منی (لکوسیتواسپرمیا leukocytospermia)
v افزایش دمای بیضه
v واریکوسل
v سن بالا
v چاقی
v رژیم نامناسب و سوء تغذیه
v اعتیاد
آزمایش SDF در مردان با اختلالات زیر ممکن است برای باروری آنها سودمند باشد:
Ø ناباروری با علت نامشخص
Ø رشد متوقف شده جنین
Ø تقسیم ضعیف بلاستوسیتها
Ø IVF و لقاحهای مصنوعی ناموفق
Ø سقط مکرر در زوج
Ø سن بالا
Ø واریکوسل varicocele
موارد اندیکاسیون درخواست SDFA:
Ø سقط مکرر همسر
Ø توقف توسعه رویانی
Ø افرادی که ناباروری با علت ناشناخته دارند
Ø عدم موفقیت روش های لقاح آزمایشگاهی
Ø سن بالا
Ø مردان مبتلا به واریکوسل
Ø پارامترهای ضعیف سیمن
Ø افرادی که در معرض آلاینده های فیزیکی و شیمیایی قرار دارند
Ø مردان خواهان فرزند پس از یک دوره پرتو درمانی یا شیمی درمانی
SDFA |
نام فارسی بررسی شکستDNA اسپرم |
نام بخش سیتوژنتیک |
نوع و مقدار نمونه
نمونه ی منی است که باید در ظرف استریل جمع آوری شود |
شرایط نگهداری نمونه
از قردادن نمونه در حرارت کمتر از صفر درجه و بیشتر از ۴۰ درجه سانتیگراد نیز خودداری شود نمونه باید پس از ۵-۳ روز پرهیز از نزدیکی تهیه شودو در خلال این چند روز فرد تب نداشته باشد. |
روش انجام SDFA |
مدت زمان انجام آزمایش ۱۰-۷ روز |