Homocysteine
آزمایش Homocysteine :
◀︎این آزمایش در بخش بیوشیمی آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.
هموسیستئین
آمادگی بیمار
حداقل ۴۸ ساعت قبل از نمونه برداری از خوردن گوشت و فرآورده های آن نظیر سوسیس، کالباس، همبرگر و یا خوراکی هایی مانند پیتزا، دل، جگر، قلوه و کله پاچه پرهیز نمایید.
بیمار باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشد.
بیمار باید از سه روز قبل از انجام آزمایش، از مصرف سیگار خودداری نماید. مصرف سیگار با افزایش سطح هموسیستئین همراه است.
زمان نمونه گیری
بصورت روزانه انجام می شود.
نوع نمونه و نحوه جمع آوری آن
پلاسما هپارینه یا ETDA دار، سرم، ادرار
جداسازی و فریز نمونه در عرض یک ساعت پس از جمع آوری باید انجام می گیرد. نمونه پلاسما، سرم یا ادرار بلافاصله فریز گردد.
موارد رد نمونه
نمونه همولیز مورد قبول نمی باشد.
روش های آزمایش
روش ارجح : GLC، HPLC
روش های دیگر:کروماتوگرافی تعویض یونی، GC mass
تداخلات دارویی
v دارو هایی نظیر آزاریبین، کاربامازپین، متوترکسات، اکسید نیترو، تئوفیلین و فنی توئین سبب افزایش سطح هموسیستئین می شوند لذا با هماهنگی با پزشک معالج ۴۸ ساعت قبل از آزمایش نباید استفاده شوند
v داروهایی نظیر اسید فولیک، قرص های ضد بارداری خوراکی، تاموکسی فن سبب کاهش سطح هموسیستئین می شوند لذا با هماهنگی با پزشک معالج ۴۸ ساعت قبل از آزمایش نباید استفاده شوند
اطلاعات تکمیلی
هوموسیستئین یک اسید آمینه کوچک حاوی سولفور است که از اسید آمینه متیونین سنتز میشود که جهت متابولیزه شدن نیاز به ویتامین های خاصی مانند B12 و B6 و فولات دارند.
تاثیر هموسیستئین بر روی شریان ها
هوموسیستئین به طرق مختلف بر روی عروق اثر می گذارد:
۱- هوموسیستئین با تولید پراکسید و سوپر اکسید هیدروژن به لایه داخلی شریان ها آسیب می رساند.
۲- فرم فعال آن به نام تیو لاکتان هوموسیستئین در تجمع پلاکتی موثر است .
۳- هوموسیستئین با تغییر میزان فاکتورهای انعقادی تشکیل لخته را آسان میکند .
۴- هوموسیستئین باجلوگیری از گشاد شدن شریان های کوچک باعث مستعد شدن آنها به انسداد می شود .
علل افزایش هوموسیستئین
عوامل مختلفی در افزایش سطح هوموسیستئین خون موثر هستند :
۱- بیشترین سطح هوموسیستئین در افرادی که اختلال ژنتیکی نادر دارند و یا دچار کمبود شدید B12 هستند دیده میشود.
۲- معمولی ترین علت افزایش متوسط سطح هوموسیستئین در جوامع غربی کمبود فولات است .
۳- سن عاملی در افزایش هوموسیستئین می باشد .
۴- فاکتورهای مربوط به شیوه زندگی : مصرف بیش از ۶فنجان قهوه در طول روز،مصرف غذاهای حاوی حجم زیاد متیونین مثل گوشت قرمز و کم مصرف کردن غذاهای سرشار از ویتامین B و سبزیجات برگ سبز باعث افزایش هوموسیستئین می گردد.
۵- تاثیر عوامل و تداخلات داروئی : کلوفیبرات جهت درمان کلسترول بالا ، متفورمین جهت درمان دیابت ، داروهای ضد تشنج و صرع، لوودوپا جهت کنترل پارکینسون، متوتروکسات جهت درمان سرطان، آرتریت و لوپوس
اثرات هموسیستئین در بدن
۱- سکتۀ مغزی: تاثیر هوموسیستئین بر روی عروق مغز نظیر عروق قلبی است .
۲- بیماری قلبی: هوموسیستئین همراه با کلسترول و LDL باعث ایجاد پلاک در دیوارۀ عروق و افزایش احتمال سکتۀ قلبی میگردد .
۳- بیماری کبدی: سطح بالای هوموسیستئین و سطح پائین آنزیم S-AME (آنزیم شرکت کننده در سیکل متیونین ) با مسمومیت کبدی و سیروز ارتباط دارد و در آسیب کبدی منجر به
افزایش هوموسیستئین باعث تشکیل لخته و فیبرین و عوارض عروقی میشود.
۴- بیماری کلیوی: کلیه عمل فیلتره کردن ، بازجذب و متابولیزه نمودن اسید آمینه حامل هوموسیستئین را انجام میدهد به همین دلیل در نارسائی کلیه سطح هوموسیستئین بالا میرود .
۵- بیماری تیروئیدی: در هیپوتیروئیدی سطح هوموسیستئین بالا میرود .
۶- آلزایمر: بیماران مبتلا به آلزایمر سطح هوموسیستئین خون بالائی دارند .
۷- افسردگی: در بیماران افسرده به علت سطح اسید فولیک پائین سطح هوموسیستئین بالاست .
توجه : هر ۳mmol/lit افزایش هوموسیستئین خطر حملات قلبی را افزایش میدهد ، لذا بهتر است در صورت هوموسیستئین بالای ۱۲ درمان بصورت سریع شروع شود .
هوموسیستئین و بیماری قلبی
آزمایش ها، تحقیقات به عمل آمده و تعیین مقدار هوموسیستئین خون شواهدی دال بر مرتبط بودن هوموسیستئین خون با بیماری قلبی وجود دارد. هوموسیستئین خون محصول تجزیه ی پروتئین است و در خون یافت می شود و مقدار هوموسیستئین در خون افراد مبتلا به بیماری قلبییا انسداد شرایین افزایش نشان می دهد. در افراد سالم مقدار هوموسیستئین خون در اثر وجود سه نوع ویتامین B، یعنی فولات، ویتامین B6 و B12، در حد پایین نگه داشته می شوند. در صورتی که این ویتامین ها در دسترس نباشند، مقدار هوموسیستئین خون افزایش می یابد. در حال حاضر ثابت نشده که بالا بودن مقدار هوموسیستئین خون ، عامل خطر بروز بیماری عروقی قلب باشد، اما بعضی پزشکان به بیماران خود مصرف سه نوع ویتامین B مذکور را توصیه می کنند. انجام آزمایش هوموسیستئین خون گران قیمت است و به این دلیل در همه بیماران آزمایش هوموسیستئین خون درخواست نمی شود. توافق عمومی درباره مقادیر طبیعی و بالای هوموسیستئین خون در میان پژوهشگران وجود ندارد. اما مقدار هوموسیستئین خون بیشتر از ۱۶ میکرومول در لیتر، بر طبق نظر دکتر پل جاکز، مدیر گروه اپیدمیولوژی مرکز تحقیقات تغذیه ای انسان، بالا تلقی شده است.
بیماریهای قلبی هنوز علت بسیاری از مرگ و میرها می باشد . اگرچه کلسترول را بعنوان مهمترین عامل خطر ساز این بیماری ها می شناسند ولی در ۸۰درصد افراد مبتلا به بیماریهای قلبی میزان کلسترول طبیعی می باشد .
عوامل خطر ساز بیماریهای قلبی شامل سه گروه عمده می باشد :
۱- عوامل مستقل نظیر : سن ، مصرف دخانیات ، فشار خون بالا …
۲- عوامل مربوط به شیوه زندگی نظیر : تغذیه چاقی بی تحرکی
۳- عوامل خطرآفرین جدید نظیر هوموسیستئین : a لیپوپروتئین هموسیستئین فاکتورهای انعقادی و برخی از آپولیپوپروتئین ها.
پیشگیری از افزایش هوموسیستئین
برای پیشگیری از افزایش هوموسیستئین سازمان غذا و دارو در آمریکا (FDA) مردم را به مصرف اسید فولیک ، غلات ، میوه و سبزیجات و انجام ورزش تشویق کرد .
نکته : اسید فولیک نوعی از ویتامین B می باشد که در حبوبات خشک ، آب پرتقال ، سبزیجات دارای برگ های بزرگ و سبز مانند اسفناج و کلم بروکلی ، دانه های ذرت غنی شده ، آووکادو ، جگر و بادام زمینی به وفور یافت میشود و به کنترل سطح هوموسیستئین کمک می کند .
با این وجود بیشترین جذب اسید فولیک از طریق مکمل های غذائی است و جذب از طریق مواد غذائی بسیار کم است .
بهتر است قبل از مصرف مقادیر زیاد مکمل های ویتامین B با پزشک خود مشورت کنید.
منابع
سایت پزشکی
