Aldosterone

آزمایش Aldosterone :
◀︎این آزمایش در بخش بیوشیمی آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.

نام آزمایش

میزان آلدوسترون در خون

 غدد فوق کلیوی از جمله غدد درون ریز (آندوکرین) بدن هستند که ترشحات خود را (هورمون ها) را به داخل جریان خون می ریزند.

از جمله هورمون های مترشحه از آدرنال می توان به کورتیزول و آلدوسترون اشاره کرد. کورتیزول در پاسخ به استرس  ترشح می شود و می تواند باعث سرکوب ایمنی  شود. آلدوسترون هم در تنظیم فشار خون نقش دارد و باعث افزایش سدیم و کاهش پتاسیم بدن می شود.

آزمایش اندازه گیری آلدوسترون، میزان آلدوسترون ( هورمونی که در آدرنال ساخته می شود ) را در خون اندازه گیری می کند. آلدوسترون میزان سدیم و پتاسیم را در خون تنظیم می کند. همچنین به تنظیم فشار خون و تعادل آب و الکترولیت در خون کمک می کند.

هورمونی که از کلیه ترشح می شود، به نام رنین به طور طبیعی غده آدرنال را تحریک به ترشح آلدوسترون می کند. وقتی که بدن سعی در نگه داشتن مایعات و نمک (سدیم) دارد، به طور طبیعی میزان رنین و آلدوسترون افزایش می یابد.

وقتی که یک تومور شروع به ترشح آلدوسترون می کند، میزان آلدوسترون افزایش می یابد در حالی که میزان رنین کم است. معمولا وقتی آزمایش آلدوسترون انجام می شود، فعالیت رنین نیز اندازه گیری می شود.

علت انجام آزمایش میزان آلدوسترون در خون چیست ؟

آزمایش میزان آلدوسترون در خون به دلایل زیر انجام می شود:

1. بررسی میزان ترشح هورمون آلدوسترون از غده آدرنال
2. بررسی وجود تومور در غده آدرنال
3. بررسی علت افزایش فشار خون و یا کاهش میزان پتاسیم خون. این آزمایش وقتی که غده آدرنال بیش فعال می شود و یا پزشک مشکوک به رشد غیر طبیعی غده آدرنال است ، انجام می شود.

چگونگی آماده سازی برای انجام آزمون سنجش آلدوسترون

 آزمایش میزان آلدوسترون در خون معمولا همزمان با آزمایشات روتین انجام می شود. آمادگی خاصی قبل از انجام آزمایشات روتین لازم نیست.

اگر شما آزمایش اندازه گیری آلدوسترون را دائم پیگیری می کنید ، پزشک ممکن است به شما دستور العمل پیگیری بدهد :

مصرف غذا با میزان نمک طبیعی ( ۲۳۰۰ میلی گرم در روز ) از ۲ هفته قبل از انجام آزمایش. عدم مصرف غذاهای پر نمک مثل انواع سوپ ها و سبزیجات ، زیتون ، سوپ گوشت ، سس سویا و تنقلات شور مثل چیپس سیب زمینی و یا کنسرو شده. رژیم غذایی کم نمک می تواند میزان آلدوسترون را افزایش دهد ، پس اگر رژیم غذایی کم نمک دارید به پزشک اطلاع دهید.

بسیاری از داروها می تواند نتیجه آزمایش را تغییر دهد. باید پزشک را در مورد هر نوع دارویی که مصرف می کنید ( چه با نسخه چه بی نسخه ) مطلع سازید.

شاید از شما خواسته شود تا از ۲ هفته قبل از آزمایش مطرف داروهای خود را قطع کنید. این داروها شامل : هورمون ها (مثل پروژسترون و استروژن) ، کورتیکو استرویید ها، دیورتیک ها و بساری از دارو های کاهنده فشار خون بویژه اسپیرونولاکتون (آلداکتون) ، اپلرنون (اینسپرا) و بتا بلوکرها.

تغییرات میزان آلدوسترون در خون به ایستاده بودن و یا دراز کشیدن شما در حین آزمایش بستگی دارد. اگر نتیجه اولیه مشکلی را نشان دهد، ممکن است آزمایش با وضعیت دیگری تکرار شود مثل ناشتا بودن و یا رژیم غذایی حاوی نمک. ممکن است پزشک در خواست کند که خون در زمان مشخصی گرفته شود چون میزان آلدوسترون در اول صبح بالا ترین میزان را دارد.

با پزشک خود در مورد نگرانی که در مورد آزمایش دارید صحبت کنید. احتمال خطر آن و نحوه انجام آزمایش یا نتایج احتمالی آزمایش. این کار به شما کمک می کند که اهمیت این آزمایش را متوجه شوید (پر کردن فرم اطلاعات پزشکی).

نتیجه آزمایش میزان آلدوسترون در خون

آزمایش اندازه گیری آلدوسترون، میزان آلدوسترون (هورمونی که توسط غده آدرنال ساخته می شود ) را در خون اندازه گیری می کند .

تغییرات میزان آلدوسترون در خون به ایستاده بودن و یا دراز کشیدن شما در حین انجام آزمایش بستگی دارد. اگر شما ۲ ساعت قبل از انجام آزمایش در حالت نشسته و یا دراز کش باشید ، میزان آلدوسترون بیشتر خواهد بود

میزان طبیعی آلدوسترون

  میزان طبیعی آلدوسترون در جدول زیر ذکر شده است که مقادیر مرجع نامیده می شود و فقط برای راهنمایی است. این مقادیر از یک آزمایشگاه با آزمایشگاه دیگر متفاوت است٬ و آزمایشگاهی که شما مراجعه می کنید ممکن است میزان مقادیر نرمال آن با مقادیر این جدول متفاوت باشد. جواب آزمایش باید میزان نرمالی را که آن آزمایشگاه استفاده می کند، داشته باشد. همچنین ٬ پزشک نتایج را بر اساس سلامتی و یا عوامل دیگر ارزیابی می کند. این به این معنا است که اگر جواب آزمایش خارج از میزان نرمال بود، ممکن است برای شما یا برای آن آزمایشگاه این میزان نرمال باشد.

نتیجه آزمایش بعد از ۲ تا ۵ روز در دسترس است.

میزان آلدوسترون در خون

رشد بیش از حد سلول های طبیعی غده آدرنال ( هایپرپلازی غده آدرنال ) و یا تومور غده آدرنال که بر غده آدرنال مستقیما تاثیر می گذارد، باعث ایجاد بیماری به نام آلدوسترونیسم اولیه می شود.

بیماری های خاصی مثل نارسایی قلبی، سیروز و یا بیماری کلیوی می تواند باعث افزایش آلدوسترون شود. اما این واکنش طبیعی غده آدرنال است. این بیماری ها باعث آلدوسترونیسم ثانویه می شود.

سطوح مربوط به آلدوسترون و رنین

افزایش میزان آلدوسترون

افزایش میزان آلدوسترون می تواند به دلایل زیر اتفاق بیافتد :

1. وجود تومور در غده آدرنال ( سندرم کنز )
2. بیماری کلیوی
3. بیماری کبدی
4. نارسایی قلبی
5. کم آبی ( دهیدراسیون)
6. بیماری افزایش فشار خون در بارداری ( حاملگی )
7. علایم بالینی افزایش میزان آلدوسترون شامل موارد زیر است :
8. افزایش فشار خون، گرفتگی و ضعف عضلانی، بی حسی و یا سوزن سوزن شدن دست ها و کاهش میزان پتاسیم در خون.

کاهش میزان آلدوسترون

بیماری آدیسون و بعضی از انواع بیماری های کلیه می تواند باعث کاهش آلدوسترون شود.

چه عواملی بر آزمایش تاثیر می گذارد ؟

عللی که شما ممکن است نتوانید این آزمایش را انجام دهید و  این که نتایج آزمایش ممکن است مفید نباشد، عبارتند از:

1. مصرف زیاد
2. بارداری : میزان آلدوسترون ممکن است در سه ماهه سوم بارداری بالا رود.
3. مصرف دارو مثل : هورمون های زنانه ( پروژسترون و استروژن)، کورتیکواسترویید، هپارین، اپیات، دارو های مسهل، داروهای ضد التهابی غیر استروییدی (NSAIDs ) و یا دیورتیک ها. بیشتر داروهایی که در درمان فشار خون استفاده می شود، مخصوصا اسپیرونولاکتون ( آلداکتون)، اپلرنون (اینسپرا) و بتا بلوکرها میزان آلدوسترون و رنین را افزایش می دهند.
4. انجام فعالیت ورزشی شدید و یا داشتن استرس شدید
5. سن : میزان آلدوسترون به طور نرمال با افزایش سن کاهش می یابد.

تفسیر

افزایش سطح

آلدوسترونیسم اولیه : آدنوم فوق کلیه تولیدکننده آلدوسترون (بیماری Conn)، هیپرپلازی ندولار قشر فوق کلیوی، سندرم باتر، غده آدرنال پاتولوژیک.

آلدوسترونیسم ثانویه : هیپوناترمی، هیپرکالمی، مصرف دیورتیک ها، مصرف بی رویه ملین ها، استرس، هایپرتانسیون (فشار خون) بدخیم، نارسایی احتقانی قلب، کاهش حجم داخل عروقی، تنگی شریان کلیوی، بارداری و داروهای ضد بارداری خوراکی، هیپوولمی یا خونریزی، بیماری کوشینک.

کاهش سطح

کمبود آلدوسترون، کمبود رنین، درمان با استروئید، بیماری آدیسون، یبمارانی که رژیم سرشار از سدیم مصرف می کنند، هیپرناترمی، توکسمی حاملگی، درمان ضد هایپرتانسیون.

عوامل مداخله گر

•  ورزش شدید و استرس می تواند موجب تحریک ترشح قشر فوق کلیه و افزایش سطح آلدوسترون گردد.
• مصرف زیاد شیرین بیان باعث کاهش سطح می شود زیرا تأثیری همانند آلدوسترون دارد.
• مقدار آلدوسترون تحت تأثیر وضعیت بدن، رژیم غذایی، بارداری و تغییرات روزانه است.
• حالت و وضع قرار گرفتن بدن بر سطح آلدوسترون تأثیر چشمگیری دارد.

 در انجام تست به روش RIA مصرف اخیر داروهای رادیواکتیو روی نتایج آزمون تأثیر خواهد گذاشت.

دارو های افزایش دهنده ها : دیازوکسید، هیدرالازین، نیتروپروساید، دیورتیک ها، ملین ها، پتاسیم، اسپیرونولاکتون، استروژن ها، آنژیوتانسین، داروهای ضد بارداری (OCP).

داروهای کاهش دهنده ها : فلودروکورتیزون، پروپرانولول، کاپتوپریل، دی اکسی کورتیکواسترون، مهار کننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) مانند کاپتوپیرول و انالاپریل.

توضیحات

Ø    سطح آلدوسترون دستخوش تغییرات روزانه است حداکثر در اوایل صبح و حداقل در بعداز ظهر می باشد.

Ø    وضعیت بدن بر سطح آلدوسترون مؤثر است . سطح آن در وضعیت قائم تا حدود زیادی افزایش می یابد. غالباً بیمار باید حداقل ۲ ساعت قبل از خونگیری راست بنشیند.

Ø    سطح آلدوسترن در اثر رژیم غذایی کم سدیم، افزایش و در اثر مصرف رژیم غذایی پر سدیم کاهش می یابد. از این رو بیمار باید حداقل ۲ هفته قبل از جمع آوری خون یا ادرار، رژیم غذایی حاوی مقدار معینی (تقریباً gr3) سدیم مصرف کند.