راهنمای آزمایش چالش گلوکز : GCT

آزمایش چالش گلوگز پاسخ بدن را به قند (گلوکز) اندازه گیری می کند.

 این تست در هفته ۲۸-۲۴ بارداری برای غربالگری همه مادران از نظر وجود احتمالی دیابت بارداری می باشد (دیابتی که در دوره بارداری به وجود می آید).

 البته چنانچه هر یک از فاکتورهای چاقی، سابقه شخصی دیابت بارداری، وجود گلوکز در ادرار و یا سابقه فامیلی قوی از دیابت در یک خانم باردار وجود داشته باشد؛ بلافاصله این آزمایش انجام می گردد.

اگر نتیجه آزمایش غیر طبیعی باشد نیاز به آزمایش های بعدی برای تشخیص قطعی می باشد. نتیجه غیر طبیعی در ابتدای بارداری ممکن است به جای نشان دادن یک دیابت بارداری؛ یک دیابت شیرین نوع ۲ را نشان بدهد که در گذشته تشخیص داده نشده است.

اکثر مادران بارداری که درگیر دیابت دوره بارداری می شوند؛ نوزادانی سالم به دنیا می آورند. با این وجود در این مادران اگر تحت مراقبت قرار نگیرند؛ دیابت بارداری می تواند منجر به عوارض متعدد در دوره بارداری از جمله: پره اِکلامپسی یا مسمویت حاملگی (نوعی بیماری در دوره بارداری بوده که با فشار خون بالا و بعضی مواقع با احتباس مایعات بدن و مشاهده پروتئین در ادرار همراه می باشد) و  و یا رشد بیش از حد جنین گردد و ممکن است احتمال خطر آسیب دیدن جنین را افزایش دهد و همچنین زایمان سزارین الزام پیدا نماید.

دستور العمل

این آزمایش شامل ۲ مرحله می باشد:

در ابتدا بیمار باید یک محلول قندی (۵۰ میلی گرم از پودر گلوکز در یک لیوان آب حل شده و به بیمار داده خواهد شد) را میل نماید. و سپس ۱ ساعت پس از آن نمونه خون از بیمار گرفته خواهد شد.

شما بایستی در بازه زمانی ۳ ساعت قبل از نمونه برداری صبحانه خود را میل نمائید. (اگه چنانچه بعد از ظهر به آزمایشگاه مراجعه می کنید؛ بایستی در بازه زمانی ۳ ساعت قبل از آن غذا میل فرمائید). به طور مثال: اگه زمان نمونه برداری شما ساعت ۱۰ صبح می باشد؛ شما بایستی بین ساعت ۷ تا ۹ صبح صبحانه خود را میل کنید.

در آزمایشگاه محلول قندی که به بیمار توسط پرسنل داده می شود؛ بایستی در مدت زمان ۵ دقیقه میل شود.

پس از میل نمودن محلول قندی؛ بایستی ساعت را بخاطر سپرده و دقیقا ۱ ساعت پس از آن بیمار در محل نمونه گیری حاضر شود تا نمونه برداری انجام شود. (بهتر است ساعت دقیق نمونه گیری بر روی برگه بیمار ثبت شود) پس از نمونه برداری خون؛ میزان گلوکز خون سنجیده خواهد شد.

نکته ۱: این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد مگر آنکه به همراه آن؛ درخواست آزمایش قند خون ناشتا نیز وجود داشته باشد.

نکته ۲: بهتر است بیمار  زمان ۱ ساعت را در آزمایشگاه بدون استرس در قسمت انتظار آزمایشگاه سپری کند. چنانچه الزام به خروج از ازمایشگاه می باشد؛ بایستی ۴۰ دقیقه پس از میل محلول قندی خود را به آزمایشگاه رسانیده و ۲۰ دقیقه بر روی صندلی نشسته تا بدن به حالت آرامش برسد و سپس به قسمت نمونه برداری مراجعه کنند. (رعایت این زمان برای صحیح بودن نتایج آزمایش ضروری می باشد) توجه داشته باشید که استرس های روانی می توانند منجر به افزایش قند خون گردند.

 نکته ۳: پس از میل کردن محلول قندی تا زمان نمونه برداری نبایستی هیچ غذا یا نوشیدنی(به جز آب) میل شود. همچنین از استعمال دخانیات نیز خودداری فرمائید. از جویدن آدامس نیز پرهیز نمائید.

 نکته ۴: چنانچه در حین انجام آزمایش احساس تهوع دارید؛ باید آزمایش را به روز دیگر محول نمود. اگر بیمار نتواند تمامی محلول قندی را بخورد و یا مقداری یا تمامی آن را استفراغ نماید؛ مقدار قند خون (گلوکز) به طور کاذب کاهش خواهد یافت. در صورت بروز این مشکل مسئول نمونه برداری را با خبر سازید.

نکته ۵: شیر دادن به نوزاد می تواند بر روی نتیجه ازمایش تاثیر گذارد.

نکته ۶: پس از نمونه گیری می توانید از مواد غذایی مخصوصا آب میوه استفاده کنید.