هفته ۹
حالا دیگه وارد ماه سوم بارداری شده‌اید و حتما تا الان کلی بالا و پایین داشته‌اید. هفته نهم بارداری یا در واقع اولین هفته از ماه سوم قطعا اتفاق‌های جدید دیگری انتظارتان را می‌کشد. حتما منتظر گذراندن خوان اول از سه خوان بارداری بودید تا دست کم ویار صبحگاهی دست از سرتان بردارد، اما به جز رفع این مشکل، شما باید منتظر کلی اتفاق دیگر نیز باشید. بهتر است در آغاز هفته نهم بارداری این مطلب را بخوانید تا بدانید چه کار باید بکنید.
وضعیت جنین در هفته نهم بارداری
در هفته نهم بارداری اندازه جنین شما در حدود اندازه یک‌دانه انگور است. از آنجا که ساختار فیزیکی بدن جنین ۹ هفته، شکل‌گرفته است، آمادگی آن را دارد که به‌سرعت وزن اضافه کند. او هرروز به یک انسان کامل شبیه‌تر میشود. اگر بتوانید عکس جنین در هفته نهم بارداری را ببینید متوجه می‌شوید دنبالچه جنینی او کاملا از بین رفته است و اجزای بدن او (شامل اندام‌ها، ماهیچه‌ها و اعصاب) آرام‌آرام شروع به کار خواهند کرد. پلک‌های جنین ۹ هفته‌ای در حالت بسته قرار دارند و تا قبل از هفته بیست و هفتم باز نخواهند شد. او هم اکنون نرمه گوش دارد و در آخر هفته ۹ بارداری، بخش‌های داخلی گوش او کامل خواهند شد.
لب بالایی او نیز کاملا شکل‌گرفته است و دهان، بینی و سوراخ‌های بینی او نیز مشخص‌تر شده‌اند. نوک انگشتان او کمی بزرگ‌تر شده‌اند. تمام مفاصل اصلی (شانه‌ها، آرنج‌ها، مچ‌ها، زانوها و قوزک پاها) در حال فعالیت هستند که به جنین شما امکان می‌دهند تا اعضایش را حرکت دهد. قلب جنین در هفته نهم بارداری به چهار حفره تقسیم‌شده است و دریچه‌ها در حال رشد هستند.
هرچند اندام‌های تناسلی بیرونی او تشکیل‌شده‌اند اما در هفته نهم بارداری نمی‌توان جنسیت جنین را تعیین کرد و لازم است چند هفته دیگر صبر کنید تا بتوان تشخیص داد جنین پسر است یا دختر.
قد: ۲۳ میلی متر
وزن: ۲ گرم
وضعیت مادر در هفته نهم بارداری
ممکن است شما با اینکه در هفته ۹ بارداری هستید اما هنوز حامله به نظر نرسید. (البته اگر قبلا حامله شده باشید، شکم شما زودتر جلو خواهد آمد)
برای اشاره به علائم هفته نهم بارداری باید بگوییم ممکن است از لحاظ روحی و عاطفی، شدیدا متلاطم باشید.
تغییرات سریع خلق‌وخو در این مرحله بسیار متداول است. اینکه به‌طور متناوب از احساس اینکه به‌زودی مادر می‌شوید، سرخوش یا نگران شوید طبیعی است. این احساسات ممکن است طی دوران حاملگی و همچنین بعد از به دنیا آمدن نوزاد شما، ادامه داشته باشند.
سعی کنید کمی بی‌خیال باشید و خیلی نگران بهداشت روان در دوران بارداری نباشید اما آن را کنترل کنید و درباره آن بخوانید.
تقریبا همه زوج‌هایی که در آستانه تولد نوزادشان قرار دارند، نگران این مطلب هستند که فرزندشان ممکن است چه تغییراتی در زندگی آنها به وجود آورد، اما بیشتر آنها بعدا می‌گویند که مادر و پدر شدن بهترین چیزی بوده است که تابه‌حال تجربه کرده‌اند.
اگر شما بیشتر از ۳۵ سال دارید یا در خانواده شما سابقه بیماری‌های ژنتیک مانند فیبروز کیستیک که یک بیماری نادر مادرزادی است وجود دارد، ممکن است بخواهید از مشاوره ژنتیک یا آزمایش موسوم به CVS یا نمونه‌برداری از پرزهای جفتی که بین هفته دهم و دوازدهم انجام میشود و برخی عیوب و ناهنجاری‌ها را مشخص میکند، استفاده کنید.
در هفته نه بارداری چی بخوریم؟
در دوران بارداری ویتامین C نقش حیاتی دارد. این ویتامین که در میوه‌هایی مانند مرکبات، گوجه‌فرنگی، فلفل سبز و قرمز، توت‌فرنگی، انبه، طالبی و اسفناج یافت میشود، برای رشد بافت‌های ارتباطی (تاندوم‌ها)، التیام زخم، سیستم ایمنی بدن و جذب آهن مفید است. ویتامین C به مقاومت استخوان‌ها، دندان‌ها و پوست کمک میکند و این ویتامین به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، رادیکال‌های آزاد (مولکول‌های آسیب‌زننده به سلول‌ها) را نابود میکند.
از آنجا که ویتامین C در آب حل میشود، بدن نمی‌تواند آن را ذخیره کند. بنابراین شما باید به‌طور روزانه ویتامین Cرا جذب کنید و برای اطمینان هرروز غذاهای حاوی ویتامین C بخورید. سایر ویتامین‌های مادرانه را هم در لیست مواردی که باید مصرف کنید، قرار دهید.
اگر احساس سوزش سردل دارید بهتر است از خوردن غذاهای تند و چرب خودداری کنید و آنتی اسیدها را امتحان کنید. آنها حاوی کلسیم اضافی هستند که در طول بارداری به آنها نیاز دارید. حتی می‌تواند آدامس‌های بدون قند را امتحان کنید. این آدامس‌ها میزان بزاق را افزایش می‌دهند و اسید معده را خنثی می‌کنند.
علائم مهم هفته نهم بارداری
- نفخ و باد معده: شما در هفته نهم بارداری ممکن است بیش از حد احساس نفخ یا باد معده کنید. این به آن علت است که مقادیر زیاد هورمون پروژسترون که بدن شما در اوایل دوران حاملگی تولید میکند، ماهیچه‌ها و عضلات بدن شما (ازجمله مجاری معده و روده) را شل میکند. این شل شدن عضلات، فرآیند هضم غذا را کند کرده و ممکن است موجب افزایش باد معده، نفخ، آروغ زدن، باد شکم و کلا افزایش احساسات ناخوشایند در ناحیه شکم، خصوصا پس از مصرف مقدار زیادی خوراکی، بشود.
- سردرد: با تشکر دوباره از تغییر هورمون‌ها این تغییر می‌تواند باعث سردرد شود. بهتر است علائم را تقلیل دهید. سعی کنید هر چهار ساعت یک میان وعده میل کنید، به قدر کافی بخوابید و آب زیادی بنوشید. کمپرس سرد یا گرم می‌تواند سردرد شما را کاهش داده و آرامتان کند. پیش از اینکه هر دارویی مصرف کنید حتما با پزشک مشورت کنید. خیلی‌ها می‌گویند استامینوفن مسکن ایمنی به حساب می‌آید اما آسپرین و ایبوپروفن مناسب نیست، با این حال بهتر است پیش از مصرف از پزشک سوال کنید.
- خواب آلودگی: در اوایل بارداری بسیاری از خانم‌های باردار از خستگی و خواب‌آلودگی شکایت دارند. این حالت در اوایل حاملگی طبیعی است زیرا بدن خود را با تغییرات مختلف دوران بارداری سازش داده و وظایف گوناگون و متعددی را بر عهده می‌گیرد و طبیعت برای مقابله شما با تغییرات دوران بارداری خواب شمارا زیاد میکند.این حالت به‌تدریج با تعدیل و تطبیق فیزیکی و روحی شما با حاملگی کاهش می‌یابد. بهترین روش جلوگیری از این خستگی، خواب منظم شبانه و بعد از ناهار است. البته راهکارهایی برای بهتر خوابیدن در دوران بارداری وجود دارد که می‌توانید با یادگیری آن خواب راحت‌تری داشته باشید.
ورزش‌های هفته نهم بارداری
اگر تا پیش از بارداری ورزش نمی‌کردید، می‌توانید این کار را در دوران بارداری شروع کنید. البته شما ممکن است به پیاده‌روی به‌عنوان یک ورزش نگاه نکنید اما در واقع هرگونه فعالیت برای تناسب‌اندام در دوران بارداری موثر است. پیاده‌روی کالری بدن را می‌سوزاند و ماهیچه‌ها را قوی میکند، گردش خون را سرعت می‌بخشد و از یبوست جلوگیری میکند. علاوه بر این‌ها خطر بیماری‌های قلبی، سرطان کولون، افسردگی و عصبانیت را نیز کاهش میدهد.
لیست کارهای مهم در هفته نهم بارداری
یک برنامه روزانه را برای ارتباط با جنین خود آغاز کنید.
می‌توانید هرروز دو بار و هر بار به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، در یک‌گوشه بنشینید و به فرزندتان فکر کنید. برای بسیاری از خانم‌های باردار، قبل از خواب و بعد از بیدار شدن زمان مناسبی برای این کار است.
در این اوقات آرام باشید و دست‌های خود را روی شکمتان قرار دهید، بر تنفس خود تمرکز کنید و سپس به کودک خود فکر کنید؛ به امیدها و رویاهای‌تان، به اهدافتان به‌عنوان یک مادر، و…. این کار می‌تواند یک‌راه بسیار عالی برای آغاز پیوند بین شما و کودکتان باشد و به شما در جهت تبدیل‌شدن به یک مادر در آینده کمک میکند، همچنین از نظر روانی بازگشت به زندگی طبیعی پس از وضع حمل را تسهیل خواهد کرد.
سونوگرافی هفته نهم بارداری
سونوگرافی در هفته نهم بارداری معمولا به صورت ترنس واژینال انجام میشود. این به آن معناست که پزشک با پروب سونوگرافی واژینال انجام میدهد، چون رحم شما هنوز در پشت استخوان لگن قرار دارد. اما لازم نیست نگران باشید چون اصلا خطرناک نیست. پروب امواج صوتی را منتشر میکند که به شما اجازه میدهد تصویری از جنین ۹ هفته ای در صفحه مانیتور ببینید. با نگاهی به مانیتور میبینید که جنین کوچولوی شما اندازه یک لوبیاست. این سونوگرافی نشان میدهد که حاملگه در رحم اتفاق افتاده و و بارداری خارج رحمی در کار نیست. در حال حاضر جنین ضربان قلب قوی دارد که با داپلر میتوان آن را شنید.
احتمال سقط جنین در هفته ۹ بارداری
در هفته نهم بارداری احتمال بروز سقط جنین در بسیاری از زنان وجود دارد. بنابراین بهتر است اطمینان حاصل کنید که جنین ضربان قلب دارد. درست است که احتمال سقط جنین در این هفته وجود دارد اما این احتمال فقط ۳ درصد است هرچند ممکن است در هفته‌های دیگر از ماه سوم بارداری بیشتر شود.
ریزش مو را چه کار کنید
بسیاری از خانم باردار در سه ماه اول بارداری دچار ریزش مو می‌شوند که دلیل آن تغییرات هورمونی است، در این زمان حتماً باید با پزشک خود مشورت کرده و مقادیری آهن، کلسیم، ویتامین D، استفاده کنند. پس از این که سه ماه اول بارداری سپری شد بدون شک ریزش مو متوقف میشود. در سه ماهه دوم بارداری، موها و ساقه آنها نازک‌تر میشود ولی ریزشی که در سه ماهه اول شاهد آن بودید متوقف میشود. در سه ماهه سوم ریزش مو ممکن است وجود داشته باشد اما بدون شک کمتر از دوره‌های قبل است.
لباس مناسب بپوشید
با آنکه در سه‌ماهه اول بارداری هنوز نیازی نیست که لباس مخصوص حاملگی بپوشید اما باید از پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان که بدن را تحت‌فشار قرار میدهد، پرهیز کنید. شما باید همیشه یک‌قدم جلوتر از تغییرات جسمانی باشید که ناشی از بارداری است. بهتر است از پوشش‌های زبر و خشن که باعث به وجود آمدن بیماری‌های پوستی به‌خصوص اگزما می‌شوند، خودداری کنید.
همچنین از سینه‌بندهای تنگ که باعث جلوگیری از رشد غدد شیری میشود پرهیز کرده و از کرست‌های یکسره‌ای که حالت ارتجاعی دارند استفاده کنید. متخصصان توصیه‌هایی برای پوشیدن لباس مناسب بارداری دارند که می‌توانید کم‌کم آنها را انجام دهید.
به هزینه ها فکر کنید
حالا احتمالا در هفته ۹ بارداری به این فکر می‌کنید که زندگی زمانی که بچه به دنیا می‌آید چطور تغییر خواهد کرد. شاید به همین دلیل هم در طول نهمین هفته بارداری بخواهید با شریک زندگیتان درباره هزینه‌های نوزاد در راه و پس اندازی که باید انجام دهید، صحبت کنید. حالا که کمی از وضعیت سخت دوران بارداری خارج شده اید بهتر است درباره هزینه هایی که در بدو تولد نوزادتان باید بکنید و کارهایی که در ادامه باید انجام دهید، با هم مشورت کرده و به نوعی مدیریت هزینه کنید.
توصیه‌های مذهبی هفته نهم بارداری
شما در هفته اول ماه سوم از بارداری خود هستید. خوب است بدانید که ماه سوم، ماه تارهای صوتی است.
در این ماه تارهای صوتی به وجود می‌آیند ولی جنین قادر به ادای صوت نیست. قرائت سوره “آل‌عمران” در روزهای پنجشنبه و جمعه در این ماه سفارش شده است.
فرستادن ۱۴۰ مرتبه صلوات با “عجل فرجهم” هم توصیه‌شده است. فراموش نکنید تا پیش از ۴ ماهگی، پیش از هر نزدیکی، شما و همسرتان آیه ۸۷ سوره “انبیا” را بخوانید.
با همکاری:
دکتر نازنین صفایی، متخصص زنان و زایمان
زهرا علوی، مشاور مامایی و زنان
