مزیت های تست غربالگری
حساسیت بسیار بالای آزمایش های غربالگری موجب انجام دادن آنها در مراکز درمانی معتبر است، زیرا اگر سونوگرافیستی که قرار است این کار را انجام دهد به اندازه ی کافی تبحر و مهارت لازم در انجام سونوگرافی را نداشته باشد باعث ایجاد خطا در اندازه گیری خواهد شد که نتیجه ی تست غربالگری را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد. پس پزشکی که کار سونوگرافی را انجام می دهد باید تمامی گواهینامه های لازم را کسب کرده باشد. مزیت های تست غربالگری شامل موارد زیر خواهد شد:
۱_ انجام دادن آزمایش های دقیق در ماه های اولیه ی بارداری یعنی سه ماهه ی اول بسیار مهم است، چون اگر پس از سونوگرافی به صورت قطعی مشخص شود که جنین دچار بیماری است پزشکی قانونی مجوز سقط جنین را صادر می کند و مادر می تواند تحت نظر پزشک عمل سقط را انجام دهد.
۲_ هم مادر و هم پزشک معالج از سلامتی کامل جنین مطلع می گردند.
۳_ آزمایشات دقیق منجر به عدم استرس و نگرانی مادر می شود که دوران بارداری مادر در آرامش و به سهولت می گذرد.
۴_ تست غربالگری علاوه بر اینکه پدر و مادر را از داشتن فرزندی سالم در آینده مطمئن می سازد، باعث می شود که آگاهی و اطلاعات بهتر و کامل تری نسبت به نوزاد خود داشته باشند و برنامه ریزی های خود را در آن سمت جهت دهند.
۵_ نکته ی آخر اینکه هنگامی آزمایش های غربالگری معتبر و کمک کننده است که در مراکز شناخته شده و توسط پزشک معتبر صورت گرفته باشد.
چه مواردی پس از تست غربالگری مشخص می شود؟
پس از تست غربالگری موارد پر خطری که مادر باردار را تهدید می کند تشخیص داده می شود. در واقع اگر جنین مبتلا به یکی از بیماری ها و یا نواقص مادرزادی باشد به وسیله ی تست غربالگری نشان داده خواهد شد. اما این تست به طور صد در صد قطعیت ندارد و نمی تواند با یقین راجع به بروز ایراد و نقص در جنین و یا سلامت آن به ما بگوید. در نتیجه اگر جواب تست غربالگری مثبت باشد این بدان معنا است که احتمال نقص و وجود بیماری نسبت به سایرین بیشتر است، به همین سبب پزشک معالج برای مادر آزمایش های تشخیصی تجویز می نماید تا از سلامت جنین اطمینان کسب کند .
اما اگر نتیجه ی تست غربالگری جنین منفی باشد یک معنی دارد و آن احتمال نقص بسیار پائین در نوزاد شما به هنگام تولد را بیان می کند که دیگر نیازی به پیگیری نخواهد داشت، ولی هیچ ضمانتی وجود ندارد که صاحب یک نوزاد طبیعی شوید. خوبی تست های غربالگری در این است که اینگونه آزمایشات هیچ خطر و ریسک سقطی را با خود به همراه ندارد و به جنین آسیبی وارد نخواهد کرد. هر مادر بارداری به شدت نگران سلامتی جنین خود است و آرزوی داشتن فرزندی سالم را دارد. تست های غربالگری در طول سال های گذشته در پی بردن به نواقص مادرزادی نقش مهمی را ایفا کرده است.
محدوده ی سنی بانوان برای آزمایش غربالگری
به طور معمول خانم هایی که دارای سنین ۳۵ سال و یا بالا تر هستند باید تست غربالگری ژنتیک را انجام دهند. این تست از آزمایش های بسیار مهم قبل از زایمان می باشد که برای خانم هایی که در این رنج سنی به سر می برند به دلیل در معرض خطر بیشتر قرار گرفتن از اهمیت بالاتری برخوردار است و برای برطرف نمودن کلیه ی نگرانی ها از بابت جنینی سالم باید حتما آزمایش غربالگری را انجام دهند.
ضریب بدنیا آوردن فرزند با نقص تولد برای مادرانی که سن کمتری دارند پایین تر است. البته حقیقت این است که نوزادانی که با اختلالات کروموزومی و نواقص مادرزادی دیگر به دنیا می آیند می توانند مادرانی در هر سن و سال داشته باشند و اکثریت بچه هایی که دارای سندروم داون می باشند از مادرانی با سن زیر ۳۵ سال متولد شده اند، چون عمدتاً خانم‌ها در سن زیر ۳۵ سالگی باردار می شوند.
در صورت ابتلای جنین به یکی از ناهنجاری های فوق مادر تحت نظر مشاوره قرار می گیرد تا نسبت به ختم بارداری و یا نگهداری از جنین تصمیم گیری نماید. اگر مادر تمایل به حفظ جنین داشته باشد باید به طور ویژه و خاص مورد حمایت های قانونی و خانوادگی قرار بگیرد تا هیچ کمبودی حس نکند و اگر قصد سقط جنین را داشته باشد نسبت به اخذ مجوز قانونی جهت سقط و پایان بارداری اقدام نماید. مجوز قانونی سقط جنین در داخل کشور ایران تا سن ۱۸ هفتگی جنین صادر می گردد و اگر سن جنین بیشتر شود اجازه ی سقط به دلیل احکام شرعی و دمیده شدن روح در بدن داده نمی شود.
زمان آغاز و انجام غربالگری
زمان آغاز و انجام غربالگری مرحله ی اول، سه ماهه ی اول بارداری می باشد که در بین هفته های ۱۱ تا ۱۳ بارداری صورت می گیرد. غربالگری مرحله ی اول شامل آزمایش های خون سه ماهه ی اول بارداری و سونوگرافی NT است که مادران باردار را نسبت به مشکلات احتمالی جنین آگاه می سازد. در سونوگرافی NT میزان ضخامت پوست ناحیه ی پشت گردن جنین به طور دقیق اندازه گیری می شود که اگر مقدار این ضخامت از حد طبیعی فراتر باشد نشان دهنده ی نوع خاصی از نقص های مادرزادی مانند سندروم داون می باشد.
در آزمایش خون سه ماهه ی اول هم میزان دو ماده در خون را بررسی می کنند، بتای آزاد گنادوتروپین جفتی انسان یا HCG و پروتئین A پلاسما که اگر مقدار هورمون HCG زیاد باشد نقص مادرزادی را نشان خواهد داد. پروتئین پلاسما هم که در خون است اگر میزان آن کم باشد باز هم به علت برخی نواقص مادرزادی است.
غربالگری مرحله ی دوم: انجام غربالگری در دومین مرحله مربوط به سه ماهه ی دوم بارداری می باشد که به طور میانگین بین هفته های ۱۵ تا ۲۰ بارداری صورت می گیرد. مواردی که در این غربالگری مورد بررسی قرار می گیرد عبارت اند از:
۱_ سندرم داون.
۲_ نقص در دیواره ی شکمی جنین.
۳_ نقص های لوله ی عصبی مثل اسپینا بیفیدا.
۴_ جنین های دوقلو که پروتئین توسط دو جنین تولید می شود.
۵_ خطا و اشتباه در محاسبه ی زمان بارداری که میزان پروتئین در ماه های بارداری به طور متفاوت است.
