آزمایش folic acid :
◀︎این آزمایش در بخش متابولیک آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.

اسید فولیک (فولیک اسید) جزء ویتامین های گروه ب است که یکی از عملکردهای اصلی آن کمک به تولید گلبول های قرمز (RBC) و هموگلوبین (HB) است.

اسید فولیک با کمک سایر مواد مغذی از قبیل آهن، مس، ویتامین ب۶ و ب۱۲ کمک به تولید گلبول های قرمز خون می کنند. گلبول های قرمز یکی از اجزاء تشکیل دهنده خون می باشند و وظیفه حمل اکسیژن از ریه ها به تمام سلول های بدن را برعهده دارند.

گلبول های قرمز در مغز استخوان تولید و در جریان خون آزاد می شوند. عمر متوسط هر گلبول قرمز ۱۲۰ روز است و بدن برای تولید مجدد آن ها نیاز به اسید فولیک و سایر مواد مغذی ذکر شده دارد.

از آنجا که اسید فولیک ویتامینی محلول در آب است بدن نمی تواند آنرا ذخیره کند و نیاز است بطور روزانه از طریق تغذیه یا مکمل های غذایی آنرا دریافت کنیم.

از دیگر نقش های فولیک اسید کاهش اسید آمینه هموسیستئین است، میزان بالای هموسیستئین باعث افزایش خطر سقط جنین در زنان باردار و سکته قلبی در سایر افراد می گردد. برخی تحقیقات نشان می دهند مصرف به اندازه اسید فولیک شانس ابتلا به سرطان سینه را در خانم ها کاهش می دهد.

متابولیزم اسیدهای آمینه

بدن ما از اسیدهای آمینه برای ساختن پروتئین ها استفاده می کند، ساختار اصلی اکثر سلول ها و بافت های بدن از پروتئین ها می باشند.

تبدیل اسیدهای آمینه به سایر مواد شیمیایی به کمک اسید فولیک انجام می شود، به عنوان مثال تبدیل هموسیستئین به متیونین یکی از نمونه های مهم متابولیزم اسید های آمینه وابسته به اسید فولیک است.

متابولیزم آهن و رابطه آن با اسید فولیک

آهن هسته اصلی گلبول های قرمز و هموگلوبین است، اسید فولیک با کمک سایر مواد مغذی از قبیل مس و ویتامین B12 باعث تبدیل آهن از فرم Ferric (حالت ذخیره در کبد) به فرم Ferrous (حالت فعال و قابل استفاده) می شوند، بدون اسید فولیک بدن نمی تواند از آهن برای خون سازی استفاده کند. کمبود اسید فولیک علاوه بر بروز کم خونی سبب تجمع و رسوب آهن در کبد و سایر بافت های بدن می گردد. اگر پزشک معالجتان برای درمان کم خونی قرص آهن برای شما تجویز کرده است باید میزان کافی از اسید فولیک و ویتامین ب۱۲ در کنار آن مصرف کنید.

از دیگر نقش های اسید فولیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کمک به تولید دی ان ای (DNA) و ار ان ای(RNA): مولکول های DNA و RNA نقش مهمی در ذخیره اطلاعات ژنتیک ایفا می کنند.

تولید انرژی: اسید فولیک همراه با سایر ویتامین ها برای فعالیت غدد فوق کلیوی مورد نیاز می باشند، غدد فوق کلیوی دو غده گرد بوده که بالای هر کلیه قرار گرفته اند و وظایف بسیار مهمی در بدن از قبیل تولید انرژی، مقابله با استرس، تنظیم سیستم گوارش و سیستم جنسی را بر عهده دارند. جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله غدد فوق کلیوی را مطالعه کنید.

میزان نیاز بدن به اسید فولیک

کودکان و نوجوانان بین سنین ۶ الی ۱۸ سال روزانه به ۲۰۰ میکروگرم اسید فولیک نیاز دارند.

افراد بالغ بالای سن ۱۸ سال روزانه به ۴۰۰ میکروگرم و زنان باردار نیازمند ۸۰۰ الی ۱۰۰۰ میکروگرم(۱ میلیگرم) اسید فولیک در روز می باشند.

منابع غذایی حاوی اسید فولیک (فولات)

در مواد غذایی فرمی از اسید فولیک که به آن فولات (Folate) گویند یافت می شود و بهترین منابع آن عبارتند از:

پرتقال، کلم بروکلی، اسفناج، گریپ فروت، توت فرنگی، حبوبات به ویژه لوبیا، جگر، مخمر آبجو، غلات با سبوس کامل، موز و تخم مرغ

چه عواملی باعث کمبود اسید فولیک در بدن می شوند

مصرف الکل، بارداری، بیماری های خونی از قبیل تالاسمی، التهاب، خونریزی داخلی در معده و دستگاه گوارش، قاعدگی های سنگین در بانوان، مصرف برخی از داروها از قبیل: آسپرین، داروهای ضد تشنج، قرص ضد بارداری، فصد و یا اهدای خون و دیابت نوع دو از عواملی می باشند که سبب کمبود اسید فولیک در بدن می شوند.

علائم کمبود فولیک اسید

مهمترین نشانه کمبود اسید فولیک کم خونی است که همراه با علائمی است از قبیل رنگ پریدگی، خستگی و ضعف، تپش قلب و سرگیجه. در آزمایش خون سی بی سی(CBC) میزان کم گلبول های قرمز خون (RBC) و هموگلوبین(HB) نشانه کم خونی است.

اسید فولیک و بارداری

اسید فولیک برای تولید سلول های جدید مورد نیاز است و مصرف به اندازه آن بویژه در هفته های اول بارداری که مغز و نخاع جنین در حال شکل گیری است از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کمبود اسید فولیک در دوران بارداری علاوه بر افزایش خطر سقط جنین، ممکن است باعث ایجاد نقص در سیستم اعصاب و فعالیت مغز جنین گردد.

اسید فولیک و رابطه آن با افسردگی

برخی از تحقیقات حاکی از آن است میزان کم اسید فولیک در بدن با افسردگی مرتبط می باشد. در بررسی های مختلف که توسط گروه های تحقیقاتی صورت گرفته مشاهده شده است اکثر افراد افسرده دچار کمبود و یا سطح پایین اسید فولیک می باشند.

همچنین محققان پزشکی دریافته اند آن دسته از افراد افسرده که به داورهای ضد افسردگی واکنش مثبت نشان نمی دهند دچار کمبود کمبود اسید فولیک می باشند.

بیماری های مرتبط با افزایش سن از قبیل زوال عقل

در یک مطالعه که در سال ۲۰۰۷ صورت گرفت و گزارش آن در مجله پزشکی لانست (The Lancet) منتشر گردید مشاهده شد افراد مسنی که به مدت ۳ سال روزانه ۸۰۰ میگروگرم اسید فولیک مصرف می کردند از قدرت حافظه و یادگیری بهتری نسبت به سایرین برخوردار می باشند و همچنین این افراد کمتر به مشکلاتی از قبیل زوال عقل، کاهش شنوایی و مشکلات بینایی دچار شده اند.

مکمل های اسید فولیک (Folic Acid)

بعضی از محققین پزشکی بر این عقیده اند بدن از اسید فولیک(فرمی که در مکمل های غذایی موجود است) بهتر از فولات (فرمی که در مواد غذایی است) استفاده می کند به همین جهت توصیه می شود زنان باردار ۸۰۰ الی ۱۰۰۰ میکروگرم در روز از مکمل های اسید فولیک از چند هفته قبل از بارداری تا هنگام زایمان استفاده کنند.

مصرف ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک در روز برای افراد بزرگسال و ۲۰۰ میکروگرم برای نوجوانان و کودکان ۶ الی ۱۸ سال بصورت مکمل غذایی می تواند مفید باشد.