۱۷ OH – Progesteron
آزمایش ۱۷ OH – Progesteron :
◀︎این آزمایش در بخش هورمون آزمایشگاه فجر انجام میپذیرد.
OH – Progesteron17
۱۷-OHP پیش‌ساز کورتیزول است. کورتیزول هورمونی است که به‌وسیله غدد فوق کلیوی ساخته می‌شود و وظایف متعددی از جمله تنظیم سیستم ایمنی، ثابت نگاه داشتن فشار خون، و کمک به تجزیه قند، پروتئین و چربی‌ها را به عهده دارد. آنزیم‌های زیادی برای تولید کورتیزول از ۱۷-OHP لازم هستند و در صورتی که هر کدام از این آنزیم‌ها کار خود را به درستی انجام ندهند باعث انباشته شدن ۱۷-OHP در خون می‌گردند. غدد فوق کلیوی نیز به نوبه خود مقداری از این
۱۷-OHP انباشته شده را جهت تولید دسته‌ای از هورمون‌های جنسی مصرف می‌نماید. افزایش تولید هورمون‌های جنسی می‌تواند باعث اختلال در رشد و توسعه صفات جنسی در مرد و زن شود. افراد مذکر داراری این اختلال در بدو تولد ظاهری طبیعی دارند اما با گذشت زمان و در دوره کودکی شخصیت جنسی شان رشد نخواهد کرد. افراد مؤنث نیز علائمی‌از جمله هیرسوتیسم، عادت ماهیانه نامنظم و اختلالات جنسی دیگری خواهند داشت که ممکن است حتی به ناباروری منجر شود. زنانی که مبتلا به تخمدان پلی کیستیک هستند نیز علائمی‌مانند اختلالات نام برده بروز می‌دهند.
علائمی‌از قبیل کمبود انرژی، خوب غذا نخوردن، کمبود آب بدن و فشار خون پایین در نوزادان و هیرسوتیسم، نامنظمی‌عادت ماهیانه، ناباروری در کودکان و بالغین نیز باعث می‌شود پزشک این آزمایش را درخواست کند. نوزادان نارس نیز در صورت انجام آزمایش مقادیر بالایی از این ماده در خونشان وجود خواهد داشت که توصیه می‌شود آزمایش مدتی بعد مجدد تکرار شود.
کاربردهای بالینی:
بررسی فعالیت آنزیمی ۲۱ هیدروکسیلاز
تشخیص سریع هایپرپلازی مادرزادی فوق کلیوی ((CAH در کمبود یا عدم حضور آنزیم۱۱- یا ۲۱- هیدروکسیلاز
ردیابی درمان جانشینی با کورتیزول در بیماران CAH
روش مرجع: RIA
روش ارجح: IRMA همراه با روشهای استخراجی
سایر روشها: EIA، فلورومتری، کمی لومینوسانس
مقادیر طبیعی سرم یا پلاسما:
نوزادان: < 630 ng/dL
بالغین:
مردان: < 220 ng/dL
زنان:
فولیکولار: < 80 ng/dL
لوتئال: < 285 ng/dL
یائسگی: < 51 ng/dL
در نوزادان نارس گاهی اوقات میزان ۱۷ OH Prog به بالاتر از ng/dl 1000 می رسد.
تفسیر:
بیش از ۹۰ درصد هایپرپلازی مادرزادی فوق کلیوی به علت جهش در ژن ۲۱- هیدروکسیلاز (CYP21A2) می باشد. این بیماران معمولاً دارای سطوح خیلی بالای آندروستون دیون ( اغلب ۵ تا ۱۰ برابر بالاتر ) و سطوح بالای
۱۷- هیدروکسی پروژسترون می باشند. در صورتی که سطوح کورتیزول در این بیماران پایین یا خیلی پایین می باشد.
افزایش سطح: در زنان مبتلا به هیدروتیسم با کمبود ۱۷- هیدروکسیلاز، هیپرپلازی فوق کلیه، نئوپلاسم تخمدان، نئوپلاسم آدرنال
کاهش سطح: هرمافرودیسم کاذب در مردان، بیماران آویون
واکنش تداخلی: بعضی استروئید ها مداخله گر هستند و توصیه می شود برای نوزادان یک فرم استخراج شده تهیه شود.
توضیحات:
در بدو تولد، محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال و محور هیپوفیز هیپوتالاموس گنادی فعال می شوند و سطوح استروئید آدرنال و جنسی بالا می رود.
در نوزادان نارس احتمال افزایش مقادیر به سبب بیماری و استرس وجود دارد. در نتیجه گاهی اوقات ممکن است سطح ۱۷- هیدروکسی پروژسترون به بالای۱۰۰۰ ng/ml برسد.
در نوزادان سالم مقادیر ۱۷- هیدروکسی پروژسترون ممکن است به ۳/۱ نوزادان نارس برسد و در سنین ۲ سالگی تا قبل از بلوغ سطح ۱۷- هیدروکسی پروژسترون به کمتر از ۲۷۷ ng/ml می رسد.
